Mengelmoesband: muziek van de stad

Vorige week heb ik meegedaan aan een mooi voorbeeld van Muziek in de Buurt: een optreden van de Mengelmoesband, als openingsact van het Pleinfestival in Nieuw West. Een idee van Luc Upson, projectleider van het Muziekpodium Nieuw West. Dit is een platform van de gefuseerde westelijke stadsdelen, dat als doel heeft om buurtbewoners bij elkaar te brengen door het maken van muziek. Vooruitlopend op mijn plannen had hij mij bij wijze van uitwisseling tussen open podia in Oost en West uitgenodigd om ook op te treden. Omdat de rest van mijn folkgroep niet kon, mocht ik bij de Mengelmoesband.

Dit betekende in de praktijk dat ik anderhalf uur voor opkomst in een kopieerhok van een voormalig stadsdeelkantoor werd gezet met twee oudere Amsterdamse accordeonisten en de zanger, gitarist en bassist van urban rockband Rive. Allemaal Nederlanders, maar met diverse historische roots. Van een aantal liedjes was bladmuziek van de accordeonvereniging rondgestuurd en bijbehorende YouTube filmpjes voor hen die op gehoor hadden leren spelen. Nou daar gingen we dan maar!

Het was even wat zoeken tussen de gestaag voortstomende blaasbalgen, de rifjes en ritmes van de rockmannen, en een klassiek gewortelde folkviool, maar uiteindelijk hebben we drie nummers ten gehore gebracht in de grote feesttent, waar al druk werd geknutseld door kinderen in de buurt. Het ging natuurlijk niet perfect, maar we deden het, en daar ging het om. En wat was het prachtig, die ingetogen Amsterdamse grachten door black soul singer Rivelino, die hier als jochie van acht ook al woonde, zij het niet in een huis aan een gracht. Behalve internationaal rondtourende zanger is hij ook sociaal ondernemer in zijn eigen Nieuw West: hij scout en begeleidt jonge muziektalenten uit een achterstandssituatie en is rolmodel voor jongeren die verder willen komen dan tot dan toe mogelijk leek.

Wat zou ik het geweldig vinden om vaker dit soort crossover muziek te maken met elkaar, maar dan ook met een Turkse saz en een Marokkaanse fluit. Laat de stad maar horen dat je elkaar kunt ontmoeten in deze mengelmoesmuziek, vanuit je eigen cultuur, generatie en genre. Rivelino was er ook voor in, maar voor het volgende festival willen we dan wel iets degelijker repeteren. En de bassist gaat me nog bellen om een keer Metal met Ierse folk te combineren. Kom maar op, ik ben er klaar voor!

Agis nominatie voor open podium met GGZ clienten

Een heel mooi voorbeeld van heel dichtbij, dat nog een prijs zou kunnen winnen ook. Die moet ik snel maar eens bellen!
http://www.mentrum.nl/mentrum/nieuws

Herbergiers in de muziek

Als keurige initiatiefnemer die weet wat er nodig is om een project te laten slagen, ben ik vorige week eens proefondervindelijk gaan bekijken wat er gebeurt met muziek in de diverse buurtetablissementen. Je zou er bijna moedeloos van worden als je ziet hoeveel er al is... wat moet ik dan nog met mijn goeie ideeen? Maar gelukkig weet ik dat deze alleen maar beter worden als je ze deelt met anderen die met het zelfde bezig zijn. Bovendien heb ik al weer zoveel interessante mensen leren kennen, dat die doelstelling van mijn initiatief alvast bereikt is. Een bloemlezing:

De muzikale baas van de naar hem genoemde sportschool annex eetcafe, dat verrassend gezellig is als je je vanaf het winkelplein eenmaal in het kale trappenhuis hebt gewaagd. Hij bouwde destijds een podium in zijn cafe omdat hij mensen met muziek bij elkaar wilde brengen, maar een tijdje geleden is hij met de muzieksessies gestopt omdat er steeds grotere namen kwamen, die er steeds meer voor wilde hebben. Zijn ogen gaan twinkelen als ik vertel wat ik zou willen. Het kampvuurgevoel noemt hij het. Misschien op zondagmiddag? Het voelt heel goed, ik zou die open podia alleen al voor hem willen organiseren.

De voorzitster van vrijwilligersboot Einde van de Wereld, waar het altijd warm, vrijdenkend en goed eten is, hoort bij de groep die hier nog de Vrijstaat heeft meegemaakt in de tijd dat ik nog te pril was om dat te kennen, laat staan heen te durven. Op de avonden dat er maaltijden worden geserveerd is er een dichterspodium en een muziekpodium, waarvan de laatste niet echt actief geprogrammeerd wordt. Voor een gratis maaltijd en de felbegeerde Seamiles zou ik er zo terecht kunnen met mijn amateurmuzikanten uit de buurt. Hmmm eens kijken hoe ik dat allemaal in mijn week kan passen als ik ook nog harde Earthmiles wil verdienen.

De oprichter van Music Matrix, de nieuwe muziektent onder Loods 6 is ook hoofd Popmuziek aan het conservatorium en zelf nog een stevige rocker, wat hij laat zien in de openingsnummers van het open podium op vrijdagavond. Na een korte pauze, waarbij gewoon binnen gerookt mag worden, is het om half twaalf 's avonds de beurt aan de langharige en -baardige jongelingen die waarschijnlijk les bij hem hebben. Ook de barvrouw komt met zeer geraffineerde theedoek uit haar zak achteloos aanlopen en valt precies op het juiste moment bloedstollend mooi in. Verder speelt een toetsenist uit de buurt mee, die ik na een kort, geschreeuwd gesprekje meteen in mijn projectadministratie opsla. Het is niet mijn wereld (ik rook niet, ik drink niet, het is te luid en het is te laat), maar het rockt enorm en ik heb meteen een podium waar ik alle zwaarversterkte musici heen kan verwijzen!

De jongensachtige baas van het cafe om de hoek zit er aan de bar en herkent me zowaar nog van het bakkie koffie dat ik er zo nu en dan drink. Een echte horecaman, naar eigen zeggen, die graag op bezoek gaat bij zijn buur de muziekman. “Jij gaat zeker ook muzieksessies organiseren” hoor ik mezelf boven de gitaren uit orakelen. En inderdaad, hij heeft immers een piano staan en kent twee jongens op piano en saxofoon, dus dat worden open jamsessies voor alles en iedereen die daar zin in heeft. Op zondagmiddag.... Leuk. Ik moest snel maar eens langs voor een bakkie om er verder over te kletsen want zoals hij geheel terecht opmerkt heb ik natuurlijk veel meer verstand van muziek dan hij.

Tjonge. Nog voor dat ik een podium heb georganiseerd, heb ik al een veel dorpser gevoel nu ik deze herbergiers heb gesproken. En dan ben ik nog niet eens bij dat andere cafe geweest, dat volgens ingewijden ook iets wil met akoestische muziek, en over die geweldige kroeg die al sinds de anarchistische oertijd singersongwriters presenteert, en die woningcorporatie die iets voor de buurt wil organiseren en die initiatiefgroep voor een leefbaar Javaeiland en... afijn, wordt vervolgd!

Afbeelding: bier in beweging

Beatles goed tegen depressie

Alweer een bewijs dat muziek goed voor je is!

http://www.nu.nl/wetenschap/1735180/-muziek-beatles-gebruiken-tegen-depressie.html

De Ierse muziek en ik

Soms weet je heel zeker dat iets de rest van je leven bij je zal horen en niet meer weg zal gaan. Bij mij was dat toen ik voor het eerst Mulligans Irish Bar aan de Amstel binnen stapte. Een pijpenla met een miniem podiummetje, waar 4 van de 7 avonden Ierse folk wordt gespeeld. De vriendelijke populatie van alle leeftijden en nationaliteiten, de combinatie van bier en salt en vinegar chips en natuurlijk die omarmende, opzwepende Ierse volksmuziek – ik wilde er nooit meer weg en eigenlijk ben er ook altijd gebleven. Ik vermoedde al dat dit café Ierland in het klein moest zijn en toen ik een paar jaar later voor het eerst voet op Ierse bodem zette, zag ik dat het klopte: ik was in Mulligans in het groot terechtgekomen.

Nu had ik vanaf mijn 10e vioolles gehad, maar mijn studentenbudget stond geen vioolles toe dus bleef het spelen beperkt in die dagen tot een enkel klassiek duetje. Meespelen met de zondagmiddag jamsessies van Mulligans was een mooi maar onbereikbaar ideaal, want de ellende met Ierse tunes is dat je allemaal hetzelfde speelt. Van blad lezen bestaat niet in de eeuwenoude orale traditie van Ierland dus moet je ze uit je hoofd kennen. Op mijn tweede reis naar Ierland heb ik de Ierse folkbijbel O'Neils 1001 Jigs, Reels, Hornpipes, Airs and Marches gekocht (kennelijk zijn ze allemaal toch een keer opgeschreven, voor touristen ofzo), die vervolgens onaangeraakt op de muziekboekenstapel bleef liggen. Wel ben ik met enige regelmaat naar Mulligans blijven gaan, iedere keer weer een warm bad door alle woelige tijdperken heen.

Pas nu, 20 jaar later (sinds wanneer kun je periodes van je leven in hemelsnaam met meerdere decennia aangeven?) ben ik serieus bezig om tunes in te studeren en samen te spelen, bij een folkworkshop van het Muziekpakhuis en in een eigen groepje. De zondagmiddagsessies zijn nog steeds onbereikbaar naar verluidt, want die geklofte muzikanten moeten maar net die ene tune inzetten die je goed genoeg kent en denk maar niet dat ze blij zijn als je als beginner met jouw liedje aankomt. Wat me het afgelopen jaar veel heeft bezig heeft gehouden, is waarom ik daar nou toch niet eerder mee ben begonnen, toen ik nog een bloeiende folkcarriere had kunnen opbouwen, met muzikantenvrienden en optredens en eindeloos veel muziek. Ik bedoel, ik lijk dat nu in bescheiden vorm alsnog te hebben en geniet enorm daarvan, hoef echt niet meer de wereld over te touren om de nieuwe CD te promoten maar.... waarom gun ik mezelf deze muziek en dit speelplezier pas nu? Ik kon daar tot tranen toe verbaasd over zijn.

Totdat ik het laatst snapte. Ik was weer eens in Mulligans, en zag daar een Ierse muzikant die daar al zolang komt als ik, in diverse bands speelt en waarschijnlijk alle 1001 uit zijn hoofd kent. Hij maakte een wat trieste alchoholische indruk. En opeens wist ik het: als ik me op mijn 20ste in de Ierse folkwereld had gestort, dan zou ik er nu zo uit zien, of getrouwd zijn met zo een. En misschien wel met 6 kinderen in een tochtig huis in Limerick lopen sloven, of aan lager wal zijn geraakt. Nee dan liever met mijn viool in de trein naar mijn nieuwe leraar Iers fiedelen en met twee workshopgenoten in mijn huiskamer zitten repeteren voor de verjaardag van een van hen. Ik denk niet dat ik gelukkiger was geworden dan als ik toen met de muziek mee was gegaan.

Afbeelding: Ierse artiesten in Mulligans

Van zakelijk ondersteuner naar bevlogen bewoner

Als adviseur bij een Europees subsidieprogramma voor jongerenactiviteiten kwam ik al graag bij de mensen thuis, om live te zien wat ze in directe omgeving wilden opzetten. Daarna heb ik een tijd lang subsidies aangevraagd, waarbij de buurtprojecten me het dichtst aan het hart lagen. Het afgelopen jaar heb ik bewonersinitiatieven in de Indische Buurt ondersteund bij het versterken van hun organisatie. Inmiddels adviseer ik woningcorporaties bij het aangaan van partnerschappen met bewoners en organisaties uit de buurt.

Al zolang ik werk heb ik anderen ondersteund bij het realiseren van een goed idee. Bevlogen kartrekkers, die iets wilden verbeteren in hun buurt, gedreven door passie en bezorgdheid. Vaak afkomstig uit een achtergestelde doelgroep, waardoor ze als geen ander precies de juiste activiteiten konden opzetten voor deze groep. Initiatiefnemers: niet de makkelijkste mensen om voor te werken, maar wel heel charismatisch en vastberaden. En ik vond het inspirerend om hen te helpen hun ideeen te formuleren en hun organisatie verder te helpen.

De afgelopen maanden is er iets gebeurd: ik ben me er van bewust geworden dat ik niet alleen professional ben, maar ook bewoner met een passie. Na een tijd in andermans huizen te hebben gewoond heb ik sinds drie maanden een eigen huurwoning op het Javaeiland. Bovendien heb ik een oude liefde weer nieuw leven ingeblazen: het muziekmaken. En opeens voelde ik een eigen initiatief opborrelen, puur van binnen uit en niet omdat anderen een goed idee hebben. Sterker nog, ik heb er nog nooit iemand over gehoord, en ben nu dus op zoek naar medestanders die het ook willen: samen muziekmaken met buurtbewoners, op een open podium, bij instellingen of op festivals. Muziek in de buurt.

Het is wonderlijk om opeens in de schoenen te staan van de gedreven initiatiefnemer en nu ook eens dat vuur te voelen dat ik iedere keer zag bij anderen. Ook voor een aantal van de contacten die ik als professional heb opgedaan zal het wennen zijn om mij te zien als bewoner en niet als ondersteuner ervan. Vooral omdat ik natuurlijk toch mijn netwerk en ervaring meeneem. Het lijkt mij een mooi avontuur!

Afbeelding: Kids van Amsterdam Oost met Nathalie Oldenstam

Gek op muziek

Eerst wilde ik mijn initiatief zo noemen. Een belangrijk onderdeel ervan is namelijk dat ik muziek wil maken met andere muzikanten voor mensen met een psychische beperking. Hoe dat zo? Zoals veel van de initiatiefnemers waar ik mee heb gewerkt: ik spreek vanuit eigen ervaring. 12 jaar geleden ben ik een paar maanden met een vrij heftige depressie opgenomen geweest (gelukkig eenmalig), en muziek was een van de weinige dingen die me nog konden raken. Ik herinner me nog goed de vrijdagochtenden, waarbij geestelijk verzorger Govert Bach (inderdaad nazaat van) mooie muziek draaide, al dan niet op verzoek, voor interne en ambulante clienten die het op konden brengen om te komen. Prettige, veilige momenten voor ons die de draad een tijdje kwijt waren en door de muziek even opgetild werden.

Maar ook bewaar ik heel goede herinneringen aan het jaar na de middelbare school, waarin ik werkte in een Camphillgemeenschap voor verstandelijk gehandicapte volwassenen. Er werd hier veel muziekgemaakt, en ik zag hoe de houterigste autistische mensen smolten als we samen liedjes zongen. Onvergetelijk zijn mijn blokfluitduetten met Robert, een man met het syndroom van Down, bij wie de muziekstukken extra lang duurden, omdat hij niet alleen alle tonen mooi lang en vibrerend aanhield, maar ook zijn fluit wegens intensieve blaastechniek regelmatig van overtollig vocht moest ontdoen. En dan heb ik het nog niet eens over de mooie muziektherapiesessies, waardoor ik er tot op de dag van vandaag ernstig rekening mee houd dat ik dat nog eens ga studeren. Maar dan is het wel goed om eerst eens wat ervaring op te doen, na al die jaren andere nuttige dingen doen.

Ik heb Govert Bach laatst eens opgezocht, om hem wat ideeen voor te leggen over het spelen voor mensen met een psychische beperking. Hij was misschien iets grijzer geworden, maar nog steeds onverminderd enthousiast over muziek als medicijn. De muziekochtenden doet hij nog steeds, en ik ben er ook even bij gaan zitten. Op mijn verzoek draaide Govert nog wat Ierse muziek, want we waren het er allebei over eens dat dit echt heilzame muziek is. Hij vond het een goed idee van me om zo nu en dan Ierse muziek te komen maken met een aantal muzikanten tijdens zijn muziekochtend.

Binnenkort heb ik ook een afspraak bij 'de concurrent', om als vrijwillig muziekbegeleider te komen spelen met ambulante clienten. Ben heel benieuwd: ervaringsdeskundige zijn betekent nog niet automatisch dat je de ideale begeleider bent. En verder heb ik ook gereageerd op een oproep voor muzikanten om te spelen bij buurtrestaurants bij de Regenbooggroep. Het duurde een tijdje voordat ik antwoord kreeg, omdat ze nog iemand zochten die deze optredens wil organiseren. Daar zou wel eens het een en ander in elkaar geschoven kunnen worden, lijkt me...

Afbeelding: logo van de Vlaamse literaire tournee Te gek voor woorden